Tijdens de klimaatconferentie COP28 in Dubai werden records gebroken. Meer vliegtuigen, meer overnachtingen, meer deelnemers die luxemenu’s aten in restaurants met airconditioning en vooral meer COP-toeristen. Een klimaatbedevaart voor wie gezien wil worden.

Vorig jaar schreef ik meerdere artikels over de COP27. Hoewel ik de COP28 via de media heb proberen volgen, was ik blij er niet bijna dagelijks over te moeten schrijven. Afgaande op de sociale media een gevoel dat wel meer mensen met me deelden. Bij COP28 trad COP-moeheid op.

De wervende charme van de planeetredders lijkt uitgewerkt. Sommigen vertoonden zelfs COP-spijt en wensten dat ze thuisgebleven waren. Volgens boze groene NGO’s namen 2500 lobbyisten van de olie-industrie deel. Veel klimaatactivisten raakten enorm gefrustreerd toen hun Arabische gastheer wees op het feit dat zonder fossiele brandstoffen ze beter terug in grotten konden gaan wonen.

Menig tv-kijker zal gegniffeld hebben tijdens het journaal bij zulk vloeken in de klimaatkerk. Toch is de COP-moeheid vooral te danken aan de opzet en de aanpak in Dubai. 400.000 bezoekers trokken naar de klimaatconferentie. 400.000 van de eerste tot de laatste per vliegtuig. 400.000 in luxe hotels met airconditioning. 400.000 die zwierven door gekoelde conferentiezalen.

De dikke week dat de COP28 duurde vlogen bezoekers aan en af. Premier Alexander De Croo (Open Vld) om kernenergie te gaan promoten en zoete broodjes te bakken met de Franse president Macron. Federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen), Brussels minister van Klimaat Alain Maron (Ecolo) en Waals minister van Klimaat Philippe Henry (Ecolo) om zich enkele dagen te laten zien. Enkel de federale minister van klimaat Zakia Khattabi (Ecolo) was de hele duur aanwezig. Naar eigen zeggen om in naam van de Europese Unie te onderhandelen ondanks haar gebrekkige talenkennis. Khattabi kondigde – tegen alle afspraken in – via de FOD Volksgezondheid aan dat België 13 miljard euro subsidies aan fossiele brandstoffen zou schrappen. Dat die subsidies niet bestaan en dat de regering die belofte niet dekte speelde geen rol.

Opvallende andere invliegende COP-toeristen waren federale parlementsleden Kris Verduyckt (Vooruit) en Christian Leysen (Open Vld), maar ook een zestal ngo’s zoals 11.11.11 (de Franstalige én de Vlaamse organisatie) en een aantal zorgvuldig geselecteerde klimaatjongeren omdat die mediageniek zijn. Net zoals Kamerlid Verduyckt dikwijls jaarlijks terugkerende COP-toeristen.

De benaming COP-toeristen moet de lezer letterlijk nemen. Want van die 400.000 bezoekers kregen amper 70.000 tot 98.000 (de cijfers willen nogal eens verschillen) toegang tot de officiële ‘blauwe zone’. Die COP-elite noemen ze ‘gedelegeerden’. Opgepast dat bleken niet enkel vertegenwoordigers van regeringen, maar vooral ook van bedrijven en NGO’s.

Kortom COP28 was een circus met een CO₂-voetafdruk zonder zijn gelijke. Erg consequent oogt het allemaal niet. Zo’n COP is een klimaatuitdaging an sich.

Stel dat de 192 deelnemende landen gewoon in de VN-gebouwen te New York zouden vergaderen. Met hoeveel zouden ze dan zijn? Een paar duizend? Hoeveel journalisten zouden meereizen met die regeringen? Een handvol per land?

Eigenlijk is de COP28 dus verworden tot een soort bedevaart van een bepaalde elite zoals de jaarlijkse trek naar het World Economic Forum (WEF) in Davos. Pelgrims op weg naar hun jaarlijkse hoogmis. Zien en gezien worden. Op het randje van het carnavaleske of clowneske af. En het mag wat kosten.

De slotverklaring waarmee COP28 afsloot bleek een document dat veel weg had van een Rorschachtest. U weet wel die inktvlekkenmethode waarbij wat iemand erin ziet veel zegt over die persoon.