Van links naar rechts Peter Wollaert (Cifal), Mark Andries (Vlaio) en minister Jo Brouns (foto: Vlaio)

In een poging zichzelf een VN-certificaat qua duurzaamheid te geven ging de Vlaamse regering zeer ver. Met subsidies en betaalde opdrachten aan een eigen vzw wil de Vlaamse administratie uitpakken met de zogenaamde sustainable development goals (SDG’s) of duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties.

Eigen lof stinkt luidt het Vlaamse spreekwoord. Dat wil niet zeggen dat de Vlaamse regering daar vies van blijkt. Afgelopen vrijdag overhandigde de onbekende vzw Cifal Flanders de minister en de topman van VLAIO een mooi diploma om aan de muur te hangen.

Waarom is dat VN-keurmerk qua SDG’s zo prestigieus? Wat zijn SDG’s? Dat zijn de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen of Sustainable Development Goals (SDG’s) die Verenigde Naties in 2015 opstelden als ‘de mondiale duurzame ontwikkelingsagenda voor 2030’. Deze duurzame ontwikkelingsdoelstellingen moeten de planeet ‘beschermen tegen klimaatverandering’. Maar daarnaast zitten er tal van politieke agenda’s in zoals het beëindigen van armoede, aandacht voor diversiteit, sociale bescherming en werkgelegenheid.

Nochtans weerklinkt al jaren kritiek op de SDG’s. De belangrijkste kritiek gaat over de aard. Door doelen te stellen in plaats van rechten te formuleren kunnen politici elke vooruitgang als een pluim op hun hoed steken. Zonder dat ze ook maar iets deden. De doelstellingen vertegenwoordigen geen wettelijk bindend beleid.

Zelfs vanuit de milieubeweging weerklinkt steeds meer kritiek. De ecologische doelstellingen zouden te economisch zijn en te veel ‘human-centric’. De noden van niet menselijke soorten en ecosystemen zouden compleet uit de boot vallen.

Kortom het SDG-denkkader is te wijds, te ambitieus en te vaag. Dat hindert de impact. Een impact die beter gediend is met minder doelstellingen of duidelijker prioriteiten.

VLAIO mag zich voortaan SDG Pioneer noemen. ‘Dit certificaat bekroont de inspanningen rond het thema duurzaamheid’ aldus het persbericht. VLAIO is het acroniem voor het Agentschap Innoveren & Ondernemen van de Vlaamse overheid. Dat is het loket om Vlaamse ondernemingen advies en vooral subsidies te geven.

De merkwaardige ontstaansgeschiedenis van de ceremonie is een verhaal van ons-kent-ons. Te beginnen met diegene die het diploma uitreikte. Het onbekende Cifal Flanders blijkt een erkende ‘Stichting van Openbaar Nut’.

Eigenlijk is de officiële naam Antwerp International Training Center On Corporate Opportunities. Na een statutenwijzigingen op 31 augustus 2021 begonnen ze de naam Cifal Flanders te gebruiken. De zetel werd Hoveniersstraat 22 in Antwerpen, het adres van het Antwerp World Diamond Center.

Cifal Flanders werkt immers met leden. Enerzijds het bedrijfsleven met het Antwerp World Diamond Center, The World Jewellery Confederation, de Federatie van Belgische Kamers van Koophandel, Argenta Spaarbank, Colruyt en anderzijds de Vlaamse overheid met Brussels Airport Company, Het Facilitair Bedrijf (van de Vlaamse overheid), VLAIO, Flanders Investment and Trade. Aangevuld met de Vereniging voor Social Profit Ondernemingen (Verso), de Limburgse Hogeschool PXL en UNITAR uit Genève.

Elk lid levert bestuurders. Voornamelijk politici of cabinetards zoals Frank Geets (N-VA), Ingrid Lieten (Vooruit), Pascal Walrave (N-VA) en Wouter Van Gulck (Open Vld), maar ook hoge ambtenaren. Voor een bij het publiek onbekende VN-nevenorganisatie UNITAR zetelt de in Zwitserland wonende Ecuadoriaan Alex Mejia Penafiel.

Dat Cifal Flanders kende VLAIO dus het VN-certificaat toe. Opvallend daarbij is dat VLAIO dus lid is van Cifal Flanders. Nog opmerkelijker is dat in 2022 Cifal Flanders 45.000 euro subsidie ontving van de Vlaamse regering voor beleid rond duurzame ontwikkeling. 36.000 euro werd uitbetaald in 2022 en 9000 in 2023.

In dezelfde periode, namelijk 2022-2023, doorliep VLAIO bij datzelfde Cifal Flanders een traject om het UNITAR-opleidingscertificaat te behalen. Om in aanmerking te komen moeten bedrijven 3 jaar voldoen aan de SDG’s.

De ‘Verenigde Naties’ klinkt uiteraard indrukwekkend. Dat blijkt toch eerder schijn. Het United Nations Institute for Training and Research (UNITAR) staat eigenlijk compleet los van de VN. Het krijgt geen cent uit budgetten van de VN. Alle werkingsmiddelen komen van vrijwillige bijdragen door lidstaten, andere VN-organisaties, intergouvernementele organisaties, NGO’s en de privésector.

Feitelijk propageert en certificeert UNITAR dus politiek beleid uit de koker van het VN-systeem. Daarom mogen ze de naam United Nations gebruiken.

Eind december beoordeelde een externe jury van deskundigen én Cifal Flanders het dossier van VLAIO. Het ging dus over de invoering van die SDG’s in de adviezen naar Vlaamse bedrijven.

De vraag is natuurlijk hoe onafhankelijk zoiets verliep. VLAIO is immers betalend lid van de stichting Cifal Flanders. VLAIO betaalde bovendien voor de beoordeling. Daarnaast ontving de beoordelaar subsidies van de Vlaamse overheid die de grootste financier en leverancier van bestuurders is van Cifal Flanders via VLAIO, FIT, BAC en Het Facilitair Bedrijf.

De conclusie is dat de Vlaamse regering zichzelf een VN-certificaat toekende. Via een vzw waar ze zelf meermaals betalend lid van is. Op de koop toe geeft ze die vzw subsidies én betaalt ze via de eigen administratie facturen voor audits om haar administratie te beoordelen alsof het door de VN was.

De vraag is wat hebben Vlaamse ondernemers die steun en advies dienen te krijgen van VLAIO aan dat hele carrousel?