Het Overton Window van politieke mogelijkheden is een concept dat helpt verklaren welke onderwerpen en argumenten politiek aanvaardbaar zijn. Het gaat op een spectrum of schaal gaande van ondenkbaar, radicaal, aanvaardbaar, zinnig, populair, beleid, populair, zinnig, aanvaardbaar, radicaal en ondenkbaar. Dat spectrum ligt tussen twee uitersten, namelijk volledige overheidscontrole en volledige vrijheid. Dat spectrum geeft aan wat de mainstream-populatie of bevolking aanvaardbaar vindt qua onderwerpen of argumenten.

Het fameuze venster of window is het stukje in het spectrum van populair-beleid-populair. Dat wil zeggen dat politici enkel beleid maken van populaire onderwerpen en argumenten.

De kunst voor politici en opiniemakers bestaat er dus in om onderwerpen en argumenten aanvaardbaar te maken voor de mainstreampopulatie. Daarvoor hebben ze de media nodig. In een ideale wereld is het Overton window van die media hetzelfde als bij de bevolking. Maar dat is al lang niet meer het geval.

Die media hebben hun eigen sets van aanvaardbare onderwerpen en argumenten en proberen zo de publieke opinie te beïnvloeden. Wat dat betreft zijn de media een politieke speler.

Want een politicus of een drukkingsgroep zal normaal onderwerpen proberen te laten evolueren via een schaal gaande van ondenkbaar, radicaal, aanvaardbaar, zinnig tot uiteindelijk populair. Pas als het populair is dan zal het ook daadwerkelijk in beleid omgezet worden. Aan beide uiteinden van het spectrum zijn de ondenkbare en radicale ideeën politiek onaanvaardbaar of onmogelijk. De rest is politiek mogelijk, maar meestal worden enkel populaire onderwerpen beleid. Dat is maar een heel klein venstertje.

Ook dat laatste is natuurlijk enkel theorie. Veel onderwerpen en argumenten worden in beleid omgezet omdat bijvoorbeeld de ambtenaren van de Europese Commissie die opleggen. Dat heeft niks meer met de publieke opinie van de mainstream-bevolking te maken. Dat beleid pretendeert dan populair te zijn.

Het probleem bestaat dus uit twee zaken. Enerzijds de overheid die zaken fout voorstelt en anderzijds de media die zaken fout voorstellen. Die beide dus ingaan tegen wat de hoofdstroom van de bevolking als aanvaardbaar beschouwt.

Dat de media aan gatekeeping (ideologische selectie) doen qua onderwerpen is een manier om de indruk te wekken dat bepaalde onderwerpen en argumenten ondenkbaar zijn, radicaal zijn of met andere woorden onaanvaardbaar. Anderzijds stellen ze onderwerpen en argumenten voor die voor de bevolking onaanvaardbaar, radicaal of zelfs ondenkbaar zijn, alsof die mainstream zijn. Alsof ze populair zijn of toch minstens zinnig of aanvaardbaar.

De politici hebben die meestal zelfs niet door. De mainstream media, maar ook de reclame voedt de ganse tijd onderwerpen en argumenten. Gaande van een Afro-Amerikaanse president in de tv-serie 24. Gemengde of homoseksuele relaties in reclamespotjes. De keuze dus qua onderwerpen van artikels in de kranten en op de radio of tv. Van lifestyle tot hard nieuws. De hele tijd is een groep achter de schermen bezig met het opschuiven van onderwerpen van ondenkbaar over radicaal naar aanvaardbaar in de hoop dat ze populair worden en in een nieuwe versie van het Overton Window passen. Want dat Overton Window past zich in de tijd natuurlijk langszaam aan. Dat is immers de veranderende publieke opinie.

Bekijk mijn filmpje over dit onderwerp.

Vindt u deze tekst interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 


Een reactie achterlaten