De klimaatmiljarden gaan blijkbaar niet altijd naar klimaatadaptie. Verdwijnen ze in de foute zakken?

Miljarden euro’s uit de klimaatfondsen van de Wereldbank blijken verdwenen. Tenminste dat zou blijken uit een onderzoek van Oxfam International. Miljarden die jaarlijks op klimaattoppen beloofd worden aan arme landen als compensatie voor klimaatverandering,  de zogeheten climate justice.

Lees mijn artikel op Doorbraak.

22/10/2024 De ‘verdwenen’ klimaatmiljarden van de Wereldbank

Wat extra achtergrond:

De bedragen voor de volgende jaren worden beslist op de klimaattoppen of COP’s. Elke keer is de roep om geld harder. Voor de volgende klimaattop eind dit jaar zou er sprake zijn van biljoenen dollars klimaatfondsen. De eisers van die biljoenen zijn vooral ngo’s zoals Oxfam en regeringen van Derde Wereldlanden. Die gevraagde klimaatmiljarden dienen voor klimaatmitigatie en klimaatadaptatie.

Dat geld krijgen de arme landen niet zomaar. Ze krijgen dat in de vorm van leningen. Die miljarden dollars komen daarom terecht in klimaatfondsen. De Wereldbank beheert die fondsen. Dit laatste vergt een beetje uitleg. De VN-organisatie van de klimaattoppen (UNFCCC) kan en mag het geld niet beheren. Daarvoor bestaan andere kanalen binnen het VN-systeem.

Binnen het VN-systeem (bestaande uit alle verdragsorganisaties die banden hebben met de Verenigde Naties) vormen de Wereldbank en het Internationaal Muntfonds (IMF) twee belangrijk intergouvernementele organisaties. Het zijn de zogenaamde Bretton Woods-instellingen. Ze vormen geen onderdeel van de Verenigde Naties, maar zijn ermee verbonden via verdragen. Elk heeft een duidelijke rol. Het IMF houdt toezicht op de schulden van landen en de Wereldbank staat in voor ontwikkelingssamenwerking.

De Wereldbank financiert ontwikkeling in de lidstaten zoals een bank. Al decennia doen ze dat enkel nog in ontwikkelingslanden. Om die twee redenen, namelijk een bank binnen het VN-systeem en de taak van ontwikkelingssamenwerking, kwamen de klimaatmiljarden bij de Wereldbank terecht.

Qua beheer is de Wereldbank ingewikkeld. Niet elk land/aandeelhouder heeft evenveel te zeggen. De Verenigde Staten zijn de grootste aandeelhouder van de Wereldbank met 15% van de stemrechten (in verhouding tot het ingebrachte kapitaal). Japan, China, Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zijn in die volgorde de belangrijkste grote aandeelhouders. De Belgische staat is goed voor 1,10 procent, maar omdat er maar 25 directeurs zijn deelt België haar stemrecht met andere landen met minder kapitaal in de Wereldbank. Voor België stemt een Turkse directeur. De Nederlanders die iets meer stemrecht hebben delen dat ook met andere kleinere aandeelhouders, maar hebben wel een Nederlander als directeur van hun groepje.

Climate finance

Ondertussen beweert de Wereldbank terecht de grootste aanbieder van multilaterale klimaatfinanciering te zijn. In 2023 gaf de Wereldbank 38,6 miljard dollar aan leningen. Een stijging van 22 procent ten opzichte van 2022. Ze deden dat via twee eigen takken die leningen geven (IBRD en IDA) of via multinationale ontwikkelingsbanken.

Die klimaatmiljarden blijken dus voor 40% te verdwijnen. Lees mijn artikel.