De Europese verkiezingen, dus voor het Europees parlement, laten het grote publiek koud. Buiten wat familie, vrienden en de direct betrokkenen lijkt zelfs de pers zeer moeilijk warm te maken. En als de pers dan iets probeert op te zetten dan valt het enorm tegen. Keer op keer.

Voor de tweede keer proberen de Europese politieke families naar de Europese verkiezingen te gaan met een Spitzenkandidat. Een soort Europees boegbeeld per politieke groep. De Europese tak van de Amerikaanse politieke nieuwssite Politico organiseerde mee het Spitzenkandidatendebat rond de Europese verkiezingen. De plaats van het gebeuren was symbolisch gekozen. Maastricht de stad van het Verdrag van Maastricht dat de Europese Gemeenschap omvormde in de Europese Unie. Van economische gemeenschap naar een politieke unie. Amper 2500 kijkers volgden de livestream op Youtube.

Via de andere kanalen van Politico volgden naar eigen zeggen 17.000 geïnteresseerden. In een nabeschouwing op dinsdag beweerde Politico zelfs dat 250.000 personen online keken. Dat laatste is uiterst ongeloofwaardig afgaande op de platformen waar iedereen de statistieken kan zien.

Uit zo’n debat in Maastricht komt altijd wel wat nieuws. Althans dat was de redenering.  Helaas bleek ook dat voorspelbaar en mager. Politico pakte wel fors uit met de mededeling dat de huidige voorzitster van de Europese Commissie en Spitzenkandidat voor de christendemocraten, Ursula von der Leyen, de deur openzette naar samenwerking met ‘hard right’ of hard rechts. Dat laatste is eigenlijk geen nieuws én het is een overdrijving die gepaard gaat met een framing.

Von der Leyen gaf zogezegd een ‘signaal’ dat ze voor haar positie als voorzitster van de Commissie bereid zou zijn samen te werken met de fractie van conservatieven en eurosceptici. Het gaat dan om de ECR-fractie waar naast de Italiaanse premier Meloni tevens de Vlaamse partij N-VA zit. Dat gerucht circuleerde al langer. En het mag ook niet verbazen. Vorige keer dankte Von der Leyen haar postje aan steun van de Groenen naast een politieke koehandel met de socialisten. Die 72 groene Europarlementsleden kwamen hoofdzakelijk uit Duitsland (25) en Frankrijk (12). Volgens de laatste peilingen zou die fractie gehalveerd worden. Von der Leyen heeft gewoon geen keuze. Ze moet dus elders steun zoeken.

Daarbij is de ECR-fractie het enige alternatief, maar daar rommelt het. Bijvoorbeeld N-VA zou eigenlijk liever in de fractie van Von der Leyen zitten. Tenminste dat beweren leden van de ECR-fractie al lang in de wandelgangen van het Europees parlement. Alleen houdt CD&V die deur dicht. De Eurokritische Nederlandse Europarlementariërs wijzen er bovendien regelmatig op dat de N-VA-leden binnen hun fractie zelden deelnemen aan hun initiatieven en steevast pro-EU-standpunten innemen of zich onthouden bij de stemming.

Ondertussen proberen ter rechterzijde verschillende partijen een herverkaveling tot stand te brengen. Een enkeling droomt dan van een fusie tussen de identitaire nationalisten van de ID-fractie en de conservatieven en Eurokritische nationalisten van ECR. De bewuste framing van ECR door Politico als ‘hard rechts’ probeert die laatste groep op één hoop te gooien met extreemrechts en radicaal rechts. Zoiets noemen ze encanailleren.

Maar misschien is het juist dit soort politique politicienne – waar gespecialiseerde journalisten, politici en hun acolieten zo van smullen – de reden dat geen hond geïnteresseerd lijkt in een Spitzenkandidatendebat. Zelfs als daar belangrijke verkiezingsthema’s zoals de Green Deal, migratie enzovoort in aan bod komen.

Want voor de politici lijken de maatschappelijke en economische thema’s minder belangrijk dan de postjes en het spel. Perfect geïllustreerd door Von der Leyen die vooral met haar tweede benoeming als voorzitter van de Europese Commissie bezig is.

De pers was dus de dag na het debat vooral bezig met de ‘electorale gok’ van de christendemocraten. Dat compleet gebrek aan interesse in de Europese verkiezingen bij de burgers blijft een paradox. Nog nooit woog de Europese Unie zo zwaar op elke vorm van beleid.