In een studie van 168 pagina’s berekende de federale energieregulator CREG hoe rendabel warmtepompen zijn in vergelijking met verwarming op aardgas of stookolie. De conclusie was dat warmtepompen altijd duurder zijn. Ze zijn evenmin terug te verdienen op 10 jaar. Op 12 juli presenteert de CREG haar advies op basis van deze studie aan de federale regering.

Lees mijn artikel op Doorbraak:

8/7/2024 Warmtepomp is drie keer duurder dan fossiele brandstof

Op 1 juli had energiewaakhond CREG de federale minister, Tinne Van der Straeten (Groen) een advies moeten geven over de maatregelen omtrent warmtepompen. Dat wordt nu 12/7. De studie achter dat advies is vernietigend, maar of dat advies negatief zal zijn is de vraag.

Dat de studie er kwam is het gevolg van de Elektriciteitswet. Dat het resultaat onwelkom was, ligt voor de hand. Het jaarlijks advies is eveneens verplicht, maar zal niet zijn wat ieder mens met gezond verstand denkt: Afvoeren. Neen, het zal gaan over de prijs van aardgas en stookolie.

Want dat advies moet dienen om (hopelijk zit u goed neer) het beleid bij te sturen zodat warmtepompen en “duurzame technologie” even duur of goedkoper worden dan warm water en centrale verwarming in woningen op aardgas en stookolie.

Maar dat advies blijft voorlopig geheim, al staat al vast waarover het mag gaan en waarvoor het mag dienen. Toch treuzelen alle betrokkenen. CREG, federale minister. En wat de rol is van de Vlaamse minister is helemaal onduidelijk. Nochtans is warmtepomp een Vlaamse bevoegdheid.

Ik heb die studie doorgenomen. En uiteraard allerhande interessants gevonden buiten wat in de conclusies staat. Soms staat in de conclusies zelfs het omgekeerde als in de tekst. Zoals bijvoorbeeld bij de uitleg over warmtepompen en capaciteitstarief.

‘Aangezien warmtepompen een hogere belastingsfactor hebben dan het gemiddelde elektriciteitsverbruik van een huishouden, overschatten de elektriciteitskosten […] de werkelijke elektriciteitskosten voor een warmtepomp in het geval van een capaciteitstarief voor distributie.’

Kortom het capaciteitstarief in combinatie met een warmtepomp verhoogt de stroomfactuur.

De conclusie is dat warmtepompen een slechte investering zijn. Niet terug te verdienen op 10 of 15 jaar. Maar het advies zal warmtepompen blijven verdedigen en de regeringen op alle niveau’s zullen ze pushen of zelfs verplichten zoals de Vlaamse regering.

Vanwaar die vernietigende studie? Los van het puur economische perspectief vooral door één ding. De CREG vergeleek de verwarmingskosten vanuit het standpunt van de consument. Vooral de aandacht voor het standpunt van de eigenaar van een woning is daarbij interessant. Daarbij hielden ze rekening met de investeringskosten, de onderhoudskosten, de energiekosten, de efficiëntie van de warmteproductie en -distributie, mogelijke toegekende premies en btw-tarieven.

Belangrijk daarbij is de prijsverhouding tussen elektriciteit en gas. Die verhouding moet zo blijkt uit de berekeningen van de CREG in plaats van rond de 2 eerder tussen de 4 en de 6 liggen. Tenminste als een investering in een warmtepomp rendabel zou willen zijn. Ofwel moet elektriciteit fors goedkoper, ofwel moet aardgas fors duurder.

Een andere conclusie in de studie is dat de mogelijke rentabiliteit vooral afhangt van het isolatieniveau en het bouwjaar van de woning. Bovendien heeft dat bouwjaar invloed op het btw-bedrag en de toekenning van premies. Uit de studie blijkt dat de best geïsoleerde woningen zich dichter bij het rentabiliteitspunt situeerden.

In de studie is de investering in een warmtepomp in vergelijking met een aardgasketel alleen rendabel voor twee van de drie types woningen én dan enkel onder de marktomstandigheden die zijn waargenomen in de periode van eind 2021 tot mei 2023. Vrij vertaald. Tijdens de energiecrisis van 2022 toen de aardgasprijzen maal vijf of zes gingen zou een warmtepomp in sommige woningen soms rendabeler geweest zijn.