Dinsdag 2 juli is de eerste schooldag voor 67 nieuwe verkozenen in het Vlaams Parlement. Op 26 juni mochten ze al een dagje de sfeer komen opsnuiven.

Op 9 juni werden 124 volksvertegenwoordigers voor het Vlaams Parlement verkozen. 39 nemen voor het eerst een parlementair mandaat op. Twee daarvan zijn opvolgers zoals Andy Pieters, de kabinetschef van Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA).

28 van de verkozenen waren al eerder lid van het Vlaams Parlement of komen uit een andere assemblée. Met 57 herverkozen Vlaamse volksvertegenwoordigers gaat het dus vooral om oude partijsoldaten.

Veel zullen tegelijk schepen of burgemeester zijn. Dat kan zomaar. Toch mag niet alles. Wat mag een Vlaams parlementair niet combineren?

1. Een parlementslid kan geen lid zijn van de uitvoerende of de rechterlijke macht (de scheiding der machten).
   • Een parlementslid mag geen rechter zijn in het Grondwettelijk Hof, de Raad van State, een rechtbank of een hof.
2. Een volksvertegenwoordiger mag geen lid zijn van de Vlaamse Regering.
3. Een volksvertegenwoordiger mag geen functie uitoefenen die rechtstreeks of onrechtstreeks onder het gezag van de regering staat.
   • Voorbeelden daarvan zijn personeelslid van de ministeries van de Vlaamse overheid, lid van de raad van bestuur van de VRT, regeringscommissaris bij de Vlaamse universiteiten, enzovoort.
4. Een parlementslid mag geen lid zijn van een strategisch adviesorgaan van de Vlaamse overheid.
5. Een parlementslid mag maar 1 bezoldigd uitvoerend mandaat uitoefenen. Bezoldigde uitvoerende mandaten zijn bv. burgemeester, schepen of voorzitter van het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) in een gemeente.

Op 2 juli moeten ze ook hun vermogen en hun beroep bekendmaken. Met die vermogensaangifte namen veel politici het in het verleden niet zo nauw.

Het Rekenhof controleert de lijst met vermogensaangiften. Die wordt trouwens elk jaar rond midden augustus gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Toch zal een nieuwsgierige misschien beter eens kijken bij websites zoals Cumuleo.

Het Rekenhof moet ook het vermogen bij begin mandaat en einde mandaat controleren. Daar is een belangrijke reden voor. Die dubbele vermogensaangifte moet een onderzoeksrechter in staat stellen om te oordelen of een parlementslid geen “ongeoorloofde voordelen” haalt uit de uitoefening van zijn mandaat. De informatie over het vermogen van de parlementsleden wordt niet bekendgemaakt, alleen een onderzoeksrechter kan die informatie opvragen.