Het complete werk van Julius Caesar in zakformaat

C. Julii Caesaris quae extant. Ex emendatione Jos. Scaligeri Jul. Caesaris filii. Amsterodami, apud G. Blaeuw, 1630, in-16, 402-[47] p), 3 kaarten geplooid buiten de tekst.

De boekjes zijn dus erg klein.

De kaft van dit minuscule boekje is in perkament met gladde rug, goudopdruk, goud op snit. Willem Jansz. (die later de bijnaam Blaeu aannam) bleek niet enkel een goede cartograaf, maar tevens een gewiekst zakenman. Hij bracht een reeks van zakboekjes uit die een ongekend succes kenden.

De kaartjes zijn niettemin erg fraai.
Frontispice (foto: © Lode Goukens)

Het oude impressum is interessant. De sfeer (armilliairglobe) lijkt ontzettend op de ‘sphère‘ zoals bij de vele illegale Nederlandse drukken voor de internationale markt (de oorsprong van deze running gag zou volgens enkele auteurs bij Louis Elzevir liggen en sommigen gaan zover te suggereren dat Elsevier voor Blaeu drukte. Tevens wijst Rahir een aantal sferen toe aan de familie Blaeu). Bij globemaker Willem Blaeu was het echter zijn handelsmerk. Zoals gebruikelijk gaf hij het pand een naam: “de Vergulde Sonnewyser“. Tussen 1612 en 1621 was het eerste logo van Blaeu was volgens Donkersloot-de Vrij een weegschaal met twee wereldbollen met de slogan “praestat” (wat het zwaarste weegt). Later zouden hij en zijn erfgenamen dit aanpassen naar de bekende “indefessus agendo” (onvermoeid in het handelen) zoals hieronder.

Twee uitmuntende boeken over de familie Blaeu zijn:

Donkersloot-de Vrij, Marijke, Drie Generaties Blaeu, Zutphen, Walburg Pers, 1992

Wildemane, Diederick, De Wereld in het klein, Zutphen, Walburg Pers, 2006

Een boeiend en mooi geïllustreerd artikel staat in:

Hellinga, Gerben Graddesz, Pioniers van de Gouden Eeuw, Zutphen, Walburg Pers, 2007, p.46-50